DEĞERSİZLİK DUYGUSU: ÜNLÜ DEHALARIN GÖRÜNMEZ YÜKÜ

2

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

DEĞERSİZLİK DUYGUSU: ÜNLÜ DEHALARIN GÖRÜNMEZ YÜKÜ

Ben kimim ki,şu tipime bakın, şu saçma yazılarıma,resimlerime,sanatıma…

Kim sever ki beni,ne değerim var ki…

​Sanat tarihinin en çarpıcı hikayelerinden biri olan Vincent van Gogh’un dramı, bir insanın dış dünyadan beklediği onayı alamadığında içine düştüğü o derin boşluğu ve yetersizlik hissini çarpıcı bir şekilde gözler önüne serer. Van Gogh’un kendi kulağını kesme eylemi, sadece bir akıl hastalığı krizi değil, aynı zamanda aylarca eserlerini satamayan, kardeşi Theo’nun sürekli gönderdiği paraya muhtaç olmaktan bunalan, kendisini bir yük, bir beceriksiz olarak gören bir ruhun son çığlığıydı.

​Van Gogh, “işe yaramaz” hissediyordu çünkü değeri kendi standartlarına göre değil, pazarın ve toplumun “başarı” tanımına göre ölçülüyordu. Sanatını yaşamın merkezine koymuş bir deha için, yoksulluk içinde yaşarken kardeşi tarafından finanse edilme utancı, tahammül edilemez bir çelişkiydi ve bu da kronikleşmiş bir değersizlik duygusu yarattı.

​Değersizlik Hissi Nedir ve Nereden Kaynaklanır?

​Değersizlik duygusu, kişinin kendine fısıldadığı en acımasız yalan olup, değerini olmak yerine yapmaya bağlamasıyla ortaya çıkar. Bu, kişinin yetenek ve başarıdan bağımsız olarak, içsel bir “yetersizlik” inancına sahip olmasıdır.

​Bu inancın tohumları genellikle çocuklukta atılır: Aileden gelen koşullu sevgi (“ancak başarılı olursan değerlisin”), sürekli kıyaslanma kültürü ya da yapılan hataların aşırı eleştirilmesi. Bu temel inanç, büyüdükçe bir yetişkinin hayatının her alanında, özellikle de mesleki yaşamda ve ilişkilerde görünmez bir ağırlığa dönüşür.

​Tarihten Örnekler: Dehanın Gölgelenen Değeri

​Bu duyguyu derinden yaşayan tek önemli figür Van Gogh değildir. Tarih, başarıya ulaşmış olsalar bile içlerindeki bu sesi susturamayan, değersizlik hissiyle mücadele etmiş dehalarla doludur:

​1. Meslekte Reddedilme ve İzolasyon: Emily Dickinson

​Amerikan şiirinin en önemli isimlerinden olan Emily Dickinson, hayatının büyük bir kısmını inzivada geçirdi ve bin sekiz yüzden fazla şiirinin çoğu hayattayken yayımlanmadı. Yayıncılarla yaşadığı zayıf ilişkiler ve şiirlerinin alışılmışın dışındaki yapısı nedeniyle gördüğü kabul eksikliği, onu giderek daha da izole etti. Dickinson’ın inzivası, mesleki anlamda değersiz hissetmenin bir sonucu olarak, kişinin potansiyelini geri çekme ve kendini görünmez kılma tercihiydi. Onun hikayesi, değerin dışsal onaydan değil, yaratma eyleminin kendisinden geldiğini kanıtlama mücadelesiydi.

​2. Yaşamda Yetersizlik ve Melankoli: Abraham Lincoln

​ABD tarihinin en saygın başkanlarından Abraham Lincoln, yaşamı boyunca “melankoli” olarak adlandırılan şiddetli depresyon nöbetleriyle mücadele etti. Gençliğinde yaşadığı politik yenilgiler, iş kurma girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlanması ve kişisel trajedileri, onun kronik bir yetersizlik ve kaderin kurbanı olma hissiyle yaşamasına neden oldu. Lincoln’ın bu derin iç çatışması, dışarıdan gelen siyasi güce ve başarıya rağmen, kişinin yaşamda “yeterince iyi” olmadığına dair inancının ne kadar kalıcı olabileceğini gösterir. Değersizlik duygusu, en büyük başarıların zirvesindeyken bile, kişinin iç huzurunu yok edebilir.

​Değersizlik Duygusu Hayatımızı Nasıl Bozar ve Nasıl İyileşir?

​Bu duygu hayatımızı, bizi mükemmeliyetçilik tuzağına iterek bozar; sürekli olarak “daha çok yapmalıyım” baskısıyla yaşarız. Veya tam tersi, başarısızlık korkusuyla geri çekilir ve potansiyelimizi sabote ederiz. İlişkilerde ise, sevilmeye layık olmadığımıza inanarak sınır koyamayız ve başkalarının bizi ezmesine izin veririz.

​Bu döngüyü kırmak, bir anlık değişim değil, farkındalıkla atılan kararlı adımlar gerektirir:

​Farkındalık ve Sorgulama: Kendinize fısıldadığınız o acımasız sesi yakalayın. “Ben beceriksizim” dediğinizde durun ve “Bu sadece bir duygu, bir gerçek değil. Bu düşüncemin kanıtı ne?” diye sorun.

​Öz Şefkat Pratiği: Hata yaptığınızda kendinize, en sevdiğiniz arkadaşınızın yaşadığı bir zorluğa göstereceğiniz kadar anlayış ve naziklik gösterin.

​Koşulsuz Kabul: Değerinizin, eylemlerinize veya başkalarının onayına bağlı olmadığını içselleştirin. Siz, sadece var olduğunuz için değerlisiniz. Van Gogh’un değeri, yaşarken kimsenin fark etmemesine rağmen, sanatının kalbindeydi. Sizin de değeriniz, eylemlerinizin sonucunda değil, varlığınızın kendisindedir.

​Bu değersizlik hissiyle mücadele, uzun ve bazen zorlu bir yolculuktur, ancak o görünmez ağırlığı omuzlarınızdan atmak ve kendi değerinizin tek kaynağı olmak mümkündür.