35,5594$% 0.16
36,5618€% -0.36
3.080,73%-0,39
5.015,00%-0,16
19.999,00%-0,14
Dünyada protestolara ve ölüm tehditlerine maruz kalan ‘Şeytan Ayetleri’ kitabının yazarı Salman Rüşdi, New York’ta düzenlenen bir konferansın sahnesinde saldırıya uğradı.
Rüşdi’nin sağlık durumuna açıklama yapılmazken, saldırgan gözaltına alındı.
1989’da yayınlanan Şeytan Ayetleri romanı, Hz. Muhammed’e ithamda bulunduğu gerekçesiyle İslam dünyasından büyük tepkiler almıştı.
Güney Afrika, Pakistan, Suudi Arabistan, Mısır, Somali, Bangladeş, Sudan, Malezya, Endonezya ve Katar’da kitabın yayınlanması yasaklanmıştı.
14 Şubat 1989’da İran lideri Ayetullah Ruhullah Humeyni tarafından fetva verilerek Rüşdi’nin başına üç milyon Amerikan doları ödül konulmuştu.
Terör örgütü El-Kaide de Rüşdi’yi ölüm sitesine aldıklarını açıklamıştı.
Şeytan Ayetleri romanı öykülerdeki kahramanların başından geçen büyülü küçük öyküler ve gördüklerini anlatan şekilde şekillenmektedir. Ana öykülerden bir tanesi günümüzdeki Birleşik Krallık’taki Hint göçmenleri ele alır. İki kahraman Gibreel Farishta ve Saladin Chamcha Müslüman Hint iki aktördür. Farishta Bollywood film sektöründe Hindu tanrılarını canlandırmakta ünlüdür. Chamcha ise Hint kimliğini geride bırakmaya çalışarak Britanya’da seslendirme yapmaktadır.
Romanın başında iki aktör de Hindistan’dan Britanya’ya giden ve hava korsanları tarafından kaçırılmış bir yolcu uçağındadır. Uçağın havada infilak etmesine rağmen iki aktör mucizevi bir şekilde kurtulur. Büyülü bir değişim geçiren iki kahramandan Farishta, Cebrâîl isimli meleğe dönüşür, Chamcha ise Şeytan haline gelir. Chamcha, yasa dışı bir göçmen olarak algılanarak polis tarafından tutuklanır ve uygunsuz muameleye maruz kalır.
İki karakter de eski hayatlarının parçalarını bir araya getirmeye uğraşır. Farishta kayıp sevgilisi İngiliz dağcı Allie Cone ile bir araya gelmeye çalışırsa da akıl hastalığı buna engel olur. İnsan formunu koruyan Chamcha ise kendisine yardım etmeyen Farishta’dan intikam almak ister. Bu yüzden Allie olan ilişkisini baltalar. Farishta bunu anlamasına rağmen Chamcha’yı affeder ve hatta hayatını kurtarır.
Romanın sonunda iki kahraman da Hindistan’a döner, Farishta bir kıskançlık krizi sırasında önce Allie’yi sonra da kendisini öldürür. Farishta tarafından affedilen Chamcha uzun süredir konuşmadığı babasıyla barışır ve Hint kimliğiyle barışarak Hindistan’da kalmaya karar verir.
Selman Rüşdi ( d. 19 Haziran 1947, Bombay, Hindistan), Hint asıllı Britanyalı yazar ve romancı.
Romanlarının çoğu Hindistan’ı konu alır. Anlatımı, mit ve fanteziyi gerçeklik ile iç içe geçiren bir tarzdır. Bunun yanında Günter Grass, Mihail Bulgakov gibi isimlerden de etkilenmiştir. Booker ödülü yanında birçok ödül sahibidir.
Selman Rüşdi, Urduca ve İngilizce konuşan Müslüman bir ailenin oğlu olarak 1947’de (bağımsızlıktan iki ay önce) Bombay’da doğdu. 1961’de lise eğitimi için Birleşik Krallık’a gönderilen Rüşdi’nin ailesi, 1964’te diğer Müslümanlarla birlikte zorunlu olarak Pakistan’a göç etti ve Karaçi’ye yerleşti.
Cambridge’de tarih eğitimi gören Rüşdi, fantastik bir bilimkurgu denemesi olan ilk romanı Grimus (1975) ile eleştirmenlerin dikkatini çektikten sonra, Geceyarısı Çocukları (Metis, 2000) romanıyla (1981 Booker, 1982 James Tait Black, 1993 Booker of Bookers ödülleri) dünya çapında ün kazandı. Hindistan tarihi ve politikasına eleştirel yaklaşımı nedeniyle Hindistan’da yasaklanan bu romanı, bu kez Pakistan’da aynı akıbete uğrayan Utanç (Metis, 2005) izledi. Nikaragua anılarını aktardığı The Jaguar Smile’ın (1987, Jaguar Gülüşü, Pencere, 1989) ardından yazdığı The Satanic Verses (1988, Şeytan Ayetleri) ile 1988 Whitbread ödülünü kazandıysa da Müslümanlığa hakaret ettiği gerekçesiyle kitap Hindistan ve Güney Afrika’da yasaklandıktan sonra Humeyni tarafından yazar hakkında ölüm fetvası verildi.
Kasım 2005 ve Haziran 2008 tarihlerinde ABD’den Foreign Policy ve Birleşik Krallık’tan Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleri ile oluşturduğu Dünyanın ilk 100 entelektüeli listelerinde, 2005 yılında 10., 2008 yılında 23. sırada yer almıştır.
Attilâ İlhan’ın Hayatı ve Eserleri