Friedrich Nietzsche’nin Aforizmaları

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Friedrich Nietzsche, yazmaya aforizmalarla başladı. Tek satırdan birkaç sayfalık kısa denemelere uzanan, akılda kalıcı sözlerle… Bu, dağlarda uzun yürüyüşler yapan Nietzsche’nin zaman zaman durup fikirlerini not etmesinden kaynaklanıyor olabilir. Nedeni her ne olursa olsun, karışık ve yeterince düşünmeden yazması Nietzsche’ye hak etmediği türden bir ün getirdi.

tzsche üzerine çalışan akademisyenlerden Michael Tanner şöyle diyor: “Aforizma riskli bir yazım tarzıdır. Zekice kurgulanmış, akılda kalıcı iyi bir aforizma okura çarparken kötü aforizma hemen unutulur. Fakat Nietzsche zeki bir aforizmacıydı. Bununla birlikte okur aforizmaya doğrusal, analitik savdan farklı yaklaşmalıdır. Analitik yaklaşım kademeli biçimde akar ve önermelerini sırayla ortaya koyar. Diğer taraftan her bir aforizma, hem bağımsız hem de daha büyük bir bütünün parçası olarak değerlendirilmelidir. Nietzsche’nin zaman zaman fazla dikkat çekmeden kullandığı bir aforizma okuru bunun bağlantısı üzerine düşünmek durumunda bırakır. Bazen de bu bağlantının netleşmesi için kitapta ilerlemek gerekir ve ancak o zaman okur bunu okuduğunu hatırlayabilir! İyi şiir gibi, aforizma da aydınlatıcı ve hayat değiştirici olabilir.”

Portrait of Friedrich Nietzsche, Edvard Munch, 1906

Nietzsche’nin eserlerinden Tan Kızıllığı, İnsanca Pek İnsanca ve Şen Bilim, Kitaplar, İyinin ve Kötünün Ötesinde ve Putların Alacakaranlığı’nın bazı bölümleri aforizmalardan oluşur ve Zerdüşt’ün aforizmalardan hoşlandığı muhakkak.

Çok az çekerdi bilgi bizi, yolunun üstünde bu denli çok ortadan kaldırılacak utanç olmasaydı.

Deha sahibi insan, en azından iki şeye daha sahip değilse, hiç çekilmez. Dünyayla barışık olmak, saflık.

Barış zamanında savaşçı insan kendisine saldırır.

Güdü. Ev yandığında, insan öğle yemeğini bile unutabilir. Evet; ama sonra küller arasında yer.

Kadınlar, büyülemeyi unuttukları ölçüde nefret etmeyi öğrenirler.

Kadın ve erkekteki aynı duygu yine de tempo olarak farklıdır. Bu yüzden kadın ve erkek asla birbirlerini yanlış anlamaya ara vermezler.

Kim etmez, iyi bir ün için, bir kez kendini feda?

Kibirsizlikte insandan nefret yoktur, oysa işte tam bu yüzden de, çok fazla insanı aşağılama vardır.

Ahlaksızlığından utanmak: Son basamağında insanın ahlaklılığından utandığı merdivende bir basamak.

Kendimizin önünde, olduğumuzdan daha basit oluruz. Birlikte olduğumuz insanlardan sıyrılır, huzur buluruz.

İnsan vicdanını terbiye ettiğinde, vicdan bizi ısırırken, öper.