Dize kadar kar yağan zamanlardan değil; herkesin birbirine muhtaç olduğu o uzun aralıktan söz ediyorum.
Devlet kurumlarında çalışan odacı komşularımız vardı. Sobanın ömrü onlara emanet gibiydi. Sanki bütün Ankaralılar devlet dairelerinde çalışırdı.
Babam hariç. O serbest meslek insanıydı; emir altına giremezdi.
Adliye’den dönen bir adam, elinde tomar tomar gazeteyle gelirdi. Sobalık… tandırda yakılacak.
Okunmadan yanmanın hüznü de belki tam olarak buydu.
Milli Eğitim Bakanlığı’nda çalışan başka bir komşu; yazılmamış ajandalar, yüzü eskimiş dergiler getirirdi.
Kışlık kütüphanemiz böyle kuruldu: kırık raflı, bedava.
Ruhu besleyen şeyler daima atıklar arasından çıkar.
Denizimiz yoktu, evet. Ama şehrin göbeğinde hamsi kokusu dolanırdı.
Hamsi, fakir sofrasının Akdeniz’iydi belki.
Traktörle gelen o devasa lahanalar… Kış, lahananın altında birleşirdi.
Sabahları kömürlükte soba kovası doldurulurken, talaşın içinden çıkan sanayicilerin ürettiği sanat eserleri:
kare, üçgen, çarpık odun parçaları.
Yere serilmiş gazetenin üstünde düşler kurardık. O odunlardan, evimizde hiç olmayan koltuk takımları, gökdelenler, arabalar, çöp bebeklerimize dünya yapardık.
Oyunlarımız sobanın dibinde başlar, yeni kesilmiş bal kabağının çekirdekleri usulca kururken, bir kış boyunca sürerdi.
Annem… Ellerini bilirim: Ispanağı hep tuzlu, bal kabağının altını hep tuttururdu.
O eller, geceleri su saatini örterdi. Torba torba talaşla.
Hayat donmasın diye. Vananın üstüne düşen o talaş torbasının alnındaki direnç yazısı.
Böyledir işte; kadınlar her şeyi örter, korur.
Haftada bir gelen, kapı kapı dolaşan, yaşlı, beli bükük, bereli bir dilenci vardı. Omzunda çuval, içinde topladığı kuru erzaklar: bir kap bulgur, iki parça yufka ekmeği…
Perşembe günleri Hızır çöreği yapılırdı: yumurtasız, sütsüz. Tuzlu, kuru ve birkaç eve bölüştürülmüş.
Bir komşu nine gelirdi bazen; sessiz, dertli bir film gibi.
Gelini yüz vermezdi: “Git de biraz evleri temizleyeyim,” derdi, soğukta.
Kadınların derdi hiç bitmez, bilirim.
Bir baba, geç kalan oğlana söylenirdi: “Askere gitsin de aklı başına gelsin.”
Askere gitmek, bir akıl yamağı mıydı sahiden? Derin bir aşk acısı da aynı işi görürdü belki; uslandırırdı insanı.
Sonra o gelin kaynana oldu. Şimdi gelininin evine sığamama sırası ondaydı.
O asi oğul baba oldu.
Geçmişi silen bir ses titredi: “Korkuyorum, geç kalıyor,” dedi. Oğluna yasağı koyup bağırıp çağırırken.
Mahalle sonra yıkıldı sanki üst üste dizilmiş o tahta parçalarının yıkılışı gibi.
Yarın okulun son günü… Ardından uzun zamandır beklediğim tatil başlayacak. Türkçe ödevim için Kınalı Mehmet ezberlemem gerekiyor. Eve girdiğimde kapıdan yüzüme vuran o kalabalık, o telaş… Çünkü bu yıl yılbaşı bizde kutlanıyor.
Teyzemle eniştem ta köyden gelmiş. Babam, eniştemle dükkâna inmiş. Annemle teyzem, sofra bezinin üzerinde hızla hazırlık yapıyor. Sobanın önünde yalancı baklava açılıyor. Kuru yufkanın hışırtısı, sobanın gürül gürül yanışı… O sıcaklık içimi sarıyor, dışarıda ise keskin bir ayaz.
Defterimde ödev için kocaman bir boşluk duruyor: Özet çıkarmalıyım. Televizyonda Burhan Çaçan’ın sesi yankılanıyor, içimi bir tuhaf yapıyor. Yüksek sesle Kınalı Mehmet’i okuyorum. Teyzem dinliyor, gözleri doluyor. “Yine oku balım,” diyor. Hüzün, ezberimi daha da pekiştiriyor.
Ama defterimde yer kalmamış. Silgim de yok. Öğretmen ödevimi yazmadığım için tembel sanacak diye endişeleniyorum. Dışarı çıkıp karlı avluda gözümü yere dikiyorum ve eski bir traktör lastiği parçası buluyorum. İşte silgi! Fakat defteri silerken sayfa yırtılıyor. İçimdeki büyük yük artıyor. “Unuttum ödevimi,” demeye karar veriyorum. Tembellik, yoksulluktan daha iyi diye düşünüyorum o yaşta.
Ertesi gün okulda kek kokusu, patlamış mısır ve şarkılar… Yeni yılı sınıfça kutluyoruz. Eve erken dönüyorum. Bahçede bembeyaz kar. Annem kazın tüylerini temizliyor, içinden yumurta çıkıyor. Yanık tüy kokusu her yere yayılıyor. Yemek hazır; yılbaşı sofrası kuruluyor. Babamın sesi yükseliyor:
“Bu akşam sabaha kadar uyumak yok!”
Televizyonda artık hayatta olmayan birçok ünlü yüz… Pilav tabakları dolaşıyor. Üstünde kaz eti. Annem ısrar ediyor, midem bulanıyor ama yemem gerektiğini biliyorum. Kuruyemişlerden fındıkları seçip leblebileri anneme bırakıyorum. “O an gerçek miydi?” diye soruyorum kendi kendime yıllar sonra.
Sabaha karşı bir ara uykuya dalıyoruz. Ocak güneşi doğduğunda yeni yıl başlamış oluyor. Televizyonda Mesudiyeli Mesut bitmiş, gitmiş. Babam gazeteleri almış. Çıka çıka sadece amorti… Yine de “Yeni yıl hayırlı olsun,” diyoruz.
Kayıtsızlığın Gölgesinde Duran Vicdan: Kötülüğe Karşı En Büyük Silahımız
Derin acı ve adaletsizlik hissiyle başa çıkma rehberi. Kötülüğün varlığını bilerek, vicdanımızı koruyarak ve Fred Rogers’ın umut felsefesiyle nasıl direnebiliriz? Empatik insanlar için hayatta kalma notu.
Korkunun ve Adaletsizliğin Gölgesinde Hayatta Kalmak
Hepimiz biliyoruz. Bazen dünya, sanki sadece acı, sorumsuzluk ve adaletsizlikten ibaretmiş gibi görünüyor. O trajik olaylar, o bitmeyen haksızlıklar… Bizi çevreleyen bu kaosta, hepimiz derin bir korku ve çaresizlik yaşıyoruz. Kendimizi, o devasa kötülük karşısında görünmez ve yalnız hissediyoruz.
Aklımızdan sıkça şu soru geçiyor: “Gözümü kapasam, bu kötülük duracak mı?” Hayır. Kötülük, biz bakmasak da orada devam ediyor. Peki, vicdan sahibi, empati yeteneği yüksek insanlar olarak ne yapmalıyız? Terapistler “Kendini koru, haberleri izleme” derken, içimizdeki ses “Mücadele et, görmezden gelme!” diye bağırıyor. İşte bu gerilim, aslında bizim insanlığımızın en güçlü kanıtıdır.
## Kötülüğe Karşı Direniş : Korku Enerjisini Eyleme Çevirmek
Dünyayı Cehennem yapan şey, sadece kötülük değil, aynı zamanda iyilerin eylemsizliğidir. Sürekli haber tüketmek bizi felç eder ve pasif bir seyirciye dönüştürür. Oysa bizim görevimiz, pasif seyirci olmaktan aktif direnişçiye geçmektir.
Unutmayın: Korku ve öfke, yanıcı bir enerji kaynağıdır. Onu kaygıya dönüştürmek yerine, odaklanmış bir eyleme dönüştürün.
Çocuk programlarının efsanevi sunucusu Fred Rogers’ın dediği gibi: “Korkutucu şeyleri gördüğünüzde, her zaman yardım edenlere bakın. Her zaman yardım eden insanlar bulursunuz.” Bizim görevimiz, o yardım edenlerden biri olmaktır. İyiliğe odaklanmak, çaresizliğe karşı en büyük silahtır.
## Hayatta Kalma Rehberi :Üç Cephede Duruş Sergilemek
Bu cehennemin içinde ayakta kalmak için üç temel prensibe tutunmalıyız:
### 1. Kendini Korumak :Hayatta Kalma Eylemi Başkasından zarar görmeden hayatta kalmaya çalışmak, bencilce bir eylem değil, bir direniş eylemidir. Gücümüzü tüketirsek, kimseye yardım edemeyiz. Kendinize iyi bakmak, iyilik yapma kapasitenizi korumanın ilk adımıdır. Ruh sağlığı, adalet mücadelesinde bir önceliktir.
### 2. Çevreni Korumak : Empati Eylemi Çevremizde zarara uğrayanları fark etmek, görmezden gelmemek, ses olmak. Bu, adalet çağrısının fısıltısıdır. Belki büyük sistemleri değiştiremeyiz ama kendi etki alanımızdaki bir kişiye kalkan olmak, kötülüğün yayılma hızını keser.
### 3. Farkındalıkla Direnmek : Umut Eylemi Bu karanlık ve akıl almaz dünyanın içinde bir şeyler yapabileceğimizi bilmek. Bu, umudu kaybetmemek demektir. Unutmayın, umut, edilgen bir bekleyiş değil; yapılacak bir şeyin her zaman var olduğuna dair aktif bir inançtır.
## Anlam Arayışı ve Güç Kaynakları : Sanatçıların ve Düşünürlerin Mirası
Tarih boyunca, insanları en kötü zamanlarda güçlü tutan şey, anlam arayışı olmuştur.
Soykırımın dehşetinden sağ çıkan psikiyatrist Viktor Frankl, “Bize yapılan her şeyi elimizden alabilirler, bir şey hariç: Tutumumuzu seçme özgürlüğümüzü” der. Biz de bu dünyadaki kötülüğe karşı tutumumuzu seçebiliriz.
Sanatçı Frida Kahlo acısını tuvale dökerken, yazar Albert Camus absürt ve anlamsız dünyada bile insan onurunu savunmayı seçmiştir.
Bizim de gücümüz, bu korku ve karanlığın içinde vicdanımızı, empati yeteneğimizi ve eylem ruhumuzu korumaktan geliyor.
Korkunun Karanlığını Yenecek Işık
Hayatta kalmaya çalışan, vicdanlı ve empatik dostum. Unutmayın, kötülüğün devam ettiğini bilmek sizi yormuş olabilir, ama sizin varlığınız ve direnişiniz, dünyadaki iyiliğin de devam ettiğinin en güçlü kanıtıdır. Korkunun karanlığını yenecek olan ışık, sizin attığınız her küçük, vicdanlı adımdır. Hayatta kalmaya çalışmak, en büyük isyandır.
Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız.Tamam
02:00
News
