Dolmabahçe Sarayı Hakkında Bilgiler: Osmanlı’da Modern Çizgiler

Dolmabahçe Sarayı, son dönemlerinde saraylarını Batı mimarisi ile tasarlayan Osmanlı İmparatorluğu’nun İstanbul’a attığı son imzalardan biri olarak şehre asalet katıyor. Dolmabahçe Sarayı’na yapılacak bir gezi, Osmanlı’nın son dönemleri ve modern Türkiye’nin kuruluşu hakkında birçok bilgiyi öğrenme fırsatı veriyor. Peki, şehrin merkezi noktalarından birine kurulmuş bu görkemli saray hakkında neler bilmek gerekiyor? Öncelikle Dolmabahçe Sarayı’nın belirli ziyaret saatleri var ve giriş ücretli. Bunların dışında İstanbul’un önemli simgelerinden biri olan bu saray hakkında bilgi sahibi olarak oraya gitmek gerekiyor, çünkü saray içeriği çok kapsamlı. Saraya giriş yaptıktan sonra tam verimle bir tarih serüveni yaşamak için bu gerekli.

Dolmabahçe Sarayı Nerede?

Dolmabahçe Sarayı, İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde, Vişnezade Mahallesi’nin deniz kıyısında yer alıyor. Şehrin Avrupa tarafına inşa edilmiş Dolmabahçe Sarayı, Beşiktaş sahil yolunun üzerinde bulunuyor.

Dolmabahçe Sarayı’na Nasıl Gidilir?

Dolmabahçe Sarayı’na gitmek için birçok farklı yol var. Beşiktaş otobüsleri ve dolmuşlar, saraya çok yakın bir konumdaki durakta duruyor. Ayrıca Kadıköy ve Üsküdar üzerinden hareket eden Beşiktaş vapurları ile de Dolmabahçe Sarayı’na gidebilirsin. Başka şehirlerden gelip Dolmabahçe Sarayı’nı ziyaret etmeyi düşünen tarih meraklılarının öncelikle İstanbul uçuşlarına katılması gerekiyor.

Dolmabahçe Sarayı Hakkında Kısa Bilgi

Dolmabahçe Sarayı, otuz birinci Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid tarafından yaptırılmış. Osmanlı’nın modernleşme hedefine uygun olarak Batı anlayışı ile tasarlanan Dolmabahçe Sarayı, 7 Haziran 1856 tarihinde kullanıma açılmış. İnşasına 13 Haziran 1843 yılında başlanan bu görkemli sarayın yapımı 13 yıl sürmüş. Dolmabahçe Sarayı, Garabet Amira Balyan ve oğlu Nikogos Balyan mimarlığında inşa edilmiş. Batı mimarisi baz alınarak yapılan bu saray; Abdülmecid, Abdülaziz, V. Murad, II. Abdülhamid, V. Mehmed Reşad, VI. Mehmed (Vahdeddin) dönemlerinde devlet işlerini yönetme amacıyla kullanılmış. Mustafa Kemal Atatürk de son yıllarını bu sarayda geçirdikten sonra buradaki yatak odasında vefat etmiş. Günümüzde Saray Koleksiyonları Müzesi olarak kullanılan görkemli saray, tarih meraklılarını İstanbul’da bir araya getiriyor. Burada görülebilecek birçok değerli eser var. Osmanlı’nın son dönemlerini merak ediyorsan Dolmabahçe Sarayı’nın gizemlerini mutlaka keşfetmelisin!

Dolmabahçe Sarayı’nın Özellikleri: Osmanlı’da Çağdaşlaşma Akımı

İç mekanı simetrik bir anlayışla tasarlanan saray, mimarisi ile eski dönem Osmanlı yapılarından ayrılıyor. Doğu anlayışının hakim olduğu erken dönem ve klasik dönem Osmanlı mimarisi, 18. yy’dan sonra değişiklik göstererek Batı anlayışına yöneliyor. Dolmabahçe Sarayı, bu dönemin ve bu anlayışın en önemli örneklerinden biri olarak İstanbul’un en güzel kıyılarından birinde Boğaz’a karşı yükseliyor. Beşiktaş ilçesinde yer alan Osmanlı Sarayı’nın en önemli özelliği, İmparatorluğun dillere destan zenginliğini yansıtıyor olması. Bunu saraydaki altın, gümüş, elmas, pırlanta ve kristal eşyaların ışıltılarına kapıldığında anlayacaksın. Her odasında Osmanlı’nın haşmetini yansıtan bu saray, devasa maliyeti nedeni ile aynı zamanda Osmanlı’nın ekonomisine zarar vermiş. Sultan Vahdettin de Osmanlı İmparatorluğu yıkılırken bu saraydan denize açılarak İngiltere’nin yolunu tutmuş.

Dolmabahçe Sarayı Teknik Bilgileri: Meraklılarına Özel

• 110.000 m2’lik alana sahip saray, toplam 250.000 m2’lik bir alanda yer alıyor. Rıhtım boyunca 600 metrelik bir genişliğe sahip olan saray, 43 salon ve 285 odasıyla tam anlamıyla devasa bir yapı.
• Saray, üç katlı simetrik plana sahip. Kara tarafına doğru uzanan bölümde musandıra (tavan arası) bölümü olduğu için de 4 katlı bir yapıya dönüşüyor.
• Dolmabahçe Sarayı temelde 3 bölümden oluşuyor: Harem-i Hümayun, Selamlık (Mâbeyn-i Hümayun) ve Tören Salonu (Muâyede Salonu).
• 56 sütunla çevrelenmiş kabul odası, tavandan sarkan 4.5 ton ağırlığındaki avize ile ziyaretçileri büyülüyor. 36 metre yüksekliğindeki kubbesi ile kabul odası, bu yönüyle dünyanın en büyükleri arasında.
• Sarayın temeli ve dış duvarları masif taştan, tavan ve çatısı ise ahşaptan yapılmış.
• Altı hamamdan oluşan haremlik bölümünde kullanılan oymalı alabaster mermerler, meraklıları için kesinlikle göz alıcı.
• Saray içerisinde kullanılan mobilyalar, Batı kültürü anlayışıyla tasarlanmışken sarayın birçok bölümünde Doğu kültüründen objeler ve halılar da kullanılmış.
• Dolmabahçe Sarayı’nın mimarisi, eklektisizm temel alınarak tasarlanmış. Bu da farklı mimari tarzlardan en iyi kabul edilen özelliklerin alınıp kullanıldığı anlamına geliyor.
• Sarayın içindeki bölümleri çeşitlendirmek gerekirse: Selamlık, harem, Saat Müzesi, Camlı Köşk ve Resim Müzesi, bahçe, medhal salon, vezir odası, merdivenler, mabeyn salonu, elçi ve tercüman odaları, zülvecheyn, kütüphane, mavi salon, pembe salon, muayede salonu ve kabul odası, saray bünyesinde gezilebilen bölümler. Ayrıca saray içerisinde Atatürk’ün de bir odası bulunuyor.
• Sarayın koleksiyonunda Napolyon’un hediye ettiği piyano, İvan Ayvazovski’nin tabloları, Rus Çarı’nın hediye ettiği iki gri ayı postu ve 124 m2’lik büyüklüğe sahip Hereke halısı gibi eserler görülebiliyor.

Dolmabahçe Sarayı’nın Bölümleri: Osmanlı Ailesinin Hatıraları

Beşiktaş sahili boyunca uzanan haşmetli Dolmabahçe Sarayı, temelde üç bölümden oluşuyor demiştik. Şimdi bu bölümleri tanıyalım.

1. Haremlik (Harem-i Hümayun): Padişahın ailesi ve kadın hizmetkarları ile beraber yaşadığı bölüme deniyor. Burası odalardan oluşuyor ve buraya uzun bir koridordan geçilerek ulaşılabiliyor.
2. Selamlık (Mabeyn-i Hümayun): Sarayda yönetim merkezi olarak kullanılan bölüme bu isim veriliyor. Toplantı ve kabul gibi etkinliklerin düzenlendiği selamlık, doğal olarak sarayın en görkemli yönünü yansıtıyor.
3. Tören Salonu (Muayede): 750 ışıkla aydınlanan ve toplamda 4.5 ton ağırlığındaki avize ile ziyaretçileri büyüleyen tören salonu; merasim, balo gibi etkinliklerin yapıldığı yere deniyor.

Dolmabahçe Sarayı’ndaki Tarihi Olaylar: Tarihe Tanıklık Eden Bir Yapı

• Dolmabahçe Sarayı, Osmanlı’nın Batılılaşma adına attığı en somut adımlardan biri olarak göze çarpıyor. Barok mimarinin ön planda olduğu yapı, Osmanlı’nın modernleşmesini simgeliyor.
• Osmanlı’da ilk Meclis-i Mebusan burada toplanmış.
• Dolmabahçe Sarayı’nın ismi ise denizin doldurulmasından geliyor. Saray yaptırılmadan önce, Beşiktaş’ta gemilerin demirlediği birçok koy varmış. Tarih 17. yy civarlarını gösterirken bataklığa dönüşen bu koylar, doldurulup bahçe olarak yeniden tasarlanmış. Padişahların dinlenmek için geldiği bu bahçeye Dolmabahçe ismi verilmiş. Sarayın ismi de buradan geliyor.
• Dolmabahçe Sarayı, 1906 yılında bir deprem atlatmış. II. Abdülhamid’in padişahlık yaptığı dönemde, Kurban Bayramı merasimi yapılırken bir deprem olmuş ve saray sallanmaya başlamış. Sarayın birçok camı kırılırken avizelerde de ciddi hasar oluşmuş. Neyse ki sarayda ciddi bir zarar yaşanmamış.
• Saray için kaynaklarda 5.000.000 altın harcandığı söylense de sarayın maliyeti hakkında pek çok spekülasyon mevcut.
• Osmanlı’da Kanun-i Esasi yani ilk anayasa, Sultan II. Abdülhamid tarafından burada hazırlandı.
• Sultan II. Abdülhamid, daha sonrasında suikast tehlikesine karşı Yıldız Sarayı’na taşınmış ve 33 yıl boyunca saray sadece yılda 2 kez bayram törenleri için kullanılmış.
• Hilafetin kalkmasının ardından 1924 yılında saray boşaltılmış ve 3 yıl boyunca kullanılmamış. Daha sonrasında yabancı devlet adamları burada ağırlanmış.
• Atatürk, 10 Kasım 1938’de Dolmabahçe Sarayı’nda hayata gözlerini yumdu.
• Saray, 1984 yılında müzeye dönüştürüldü ve kamuoyuna açıldı. Günümüzde isteyen herkes Dolmabahçe Sarayı giriş ücretini ödeyerek burayı gezebiliyor.

Dolmabahçe Giriş Ücreti Ne Kadar?

Dolmabahçe Sarayı giriş ücreti, Haremlik ve Selamlık olarak ikiye ayrılmış. Ayrıca giriş yapacak kişiye göre bir fiyatlandırma sistemi de mevcut. Aşağıdaki tablodan Dolmabahçe Sarayı’nın giriş ücretlerini öğrenebilirsin. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, Milli Saraylar’a bağlı yapılara % 50 indirimle girebiliyor. Yani yabancı kişiler sarayın tüm bölümlerine 90 TL ücretle girerken Türkiye vatandaşları tüm sarayı 45 TL ücret ile gezebiliyor. Geçerli bir öğrenci kimliği bulunan kişiler (ayrıca öğretmenler, erler ve toplu gezi olması şartı ile emniyet ve askeri personeller) ise sarayı 10 TL karşılığında keşfedebiliyor. 0-6 yaş arası çocuklar ve 65 yaş üzerindekiler ise saraya ücretsiz giriş yapabiliyor (2019). Dolmabahçe Sarayı giriş ücreti belirli zamanlarda bedava yapılabiliyor. Bu tarihler ve güncel fiyatlar için resmi Dolmabahçe Sarayı sayfasına göz atabilirsin.

Dolmabahçe Sarayı’na Müzekart ile Girebilir miyim?

Ne yazık ki Dolmabahçe Sarayı’na giriş için Müzekart kullanılamıyor.

Dolmabahçe Sarayı’nı Hangi Saatler Arasında Ziyaret Edebilirim? 

Dolmabahçe Sarayı ziyaret saatleri bilgisi için aşağıdaki tablodan yararlanabilirsin. Resmi tatillerde ve pazartesi günleri sarayın kapalı olduğunu da belirtelim. Güncel bilgiler için resmi sayfaya göz atmayı unutmamanı tavsiye ediyoruz.

Günler	Açılış	Kapanış
Pazartesi	KAPALI	KAPALI
Salı	09:00	16:00
Çarşamba	09:00	16:00
Perşembe	09:00	16:00
Cuma	09:00	16:00
Cumartesi	09:00	16:00
Pazar	09:00	16:00

Dolmabahçe Sarayı, pazartesi günleri hariç her gün 09:00’da kapılarını açıyor, saat 16:00 olduğunda ise kapanıyor. Seyahat planı yaparken bu bilgileri göz önünde bulundurursun.