Bu Toprakların Efsanesi Şahmeran

Meranlar (yılan) ve Şahmeran (Yılan Ana) akıllı, şefkatli ve iyi niyetlidirler. Barış içinde yaşarlar.

Geçimini odun satmakla sağlayan fakir bir ailenin oğlu Cemşab arkadaşlarıyla beraber bal dolu bir mağara bulurlar. Balı çıkarmak için aşağı Cemşab’ın inmesine karar verirler. Bal yukarı çekilir ancak kendilerine daha fazla pay düşmesini hesap eden arkadaşları Cemşab’ı mağarada bırakıp kaçar.

Mağarada kalan Cemşab bir ışık fark eder. Küçük deliği daha da büyütür ve içeriye baktığında ömründe görmediği kadar güzel bir bahçe görür. Çiçekler, havuz ve havuzun başında süt beyaz vücutlu oturan çok güzel bir yılan (Şahmeran) vardır.

Cemşab bir süre sonra Şahmeran’ın güvenini ve sevgisini kazanır. Uzun yıllar bu bahçede yaşar.

Yıllar sonra ailesini görmek adına gitmek ister. Şahmeran izir vermez ama Cemşab ısrar edince bir şartla gitmesini onaylar. Cemşab yılanların yerini kimseye söylemeyecektir.

Ve söylemez de Cemşab. Ta ki bir zamana kadar.

Bir gün ülkenin padişahı hastalanır. Vezir, hastalığın çaresinin Şahmeran’ın etini yemek olduğunu söyler ve her yere haber salınır. Şahmeran aranmaktadır. Ve vezir Şahmeran’ın yerini bilen kişinin sırtının hamamda pul pul olacağı bilgisine sahip olduğu için herkesi hamama sokturur. Cemşab da hamama girer ve arka tarafta gizlenen vezir onun sırtının pul pul olduğunu görüp Şahmeran’ın yerini zorla da olsa öğrenir.

Tarsus’u istila

Şahmeran yakalanır ve üzgün Cemşab’ın yerini söylemekte mecbur kaldığını görür. Şahmeran Cemşab’a “Beni toprak çanakta kaynatıp suyumu vezire içir, etimi de Padişaha yedir” der.

Böylece vezir ölür, padişah iyileşir. Cemşab da padişahın yeni veziri olur.

Şahmeran’ın öldürüldüğünü yılanlar o günden beri bilmez. Çünkü yılanların Şahmeran’ın öldüğünü öğrendiği anda Tarsus’u istila edeceği rivayeti vardır.

Şahmeran dünyanın dört bir yanındaki hikayeye kaynaktır. Filmlerde, kitaplarda ve şarkılarda vardır. 

Erkek olarak kabul edilen Şahmeran’ın Tarsus Padişahı’nın kızına aşık olduğu ve sonra hamamda öldürüldüğü belirtilir.

Şahmeran her derde deva olabilecek, her hastalığı iyileştirebilecek bir yaratıktır. Lokman Hekimin onu ormanda yaralı bulduğu, saraya taşıdığı ve tedavi ettiği belirtilir. Tıp sembollerinde yılanın kullanılma nedeni olarak Şahmeran’ın tıp konusunda çok bilgili olması gösterilir. 

Günümüzde Mersin’in Tarsus ilçesinin Kızılmurat Mahallesi’nde bulunan Şahmeran Hamamı’nın, Şahmeran’ın öldüğü yer olduğuna inanılmaktadır.

Şahmeran öldüğü zaman vücudu üç parçaya bölünür ve kaynatılarak suyu çıkarılır. Üç farklı sudan birisi tedavi edici (Padişah), biri öldürücü (vezir) biri de tıp konusunda eşsiz bil bilgi vericidir. Eşsiz bilgi sahibi olarak efsanelerde Cemşab veya Lokman Hekim olarak geçer. 

Meran adı verilen yılanların Şahmeran’ın öldüğünden haberi yoktur. Çünkü Şahmeran yeraltındaki saraydan çıkarken yılanlara önce hamama gideceğini oradan da bir düğüne katılacağını söylemiştir. Yılanlar yeryüzünde çalınan davulları duydukça düğünün devam etmekte olduğunu düşünür, Şahmeran’ın geri dönüşünü beklerler. Efsaneye göre Kıyamet Günü geldiğinde ve davullar sustuğunda yılanlar Şahmeran’ın öldüğünü anlayacak ve onun öcünü almak için yeryüzüne çıkarak, hamamlardan başlamak üzere her yeri istila edeceklerdir.